27 Mayıs 2014 Salı

SÖZLÜK

-A-
Ø  Açık Havza : Suların denize dökülebildiği açık alanlardır.
Ø  Ada : Dört tarafı sularla çevrili kara parçası.
Ø  Adaptasyon : Bir yerin, mekanın şartlarına uyum sağlama.
Ø  Afet : Can veya mal kaybına yol açan deprem, yangın, tsunami gibi olaylardır.
Ø  Ağıl : Büyükbaş hayvanların barındırıldığı üstü açık, etrafı çitlerle çevrili yer.
Ø  Akarsu : Bir yerden doğup başka bir yere akan su kütlesi.
Ø  Akarsu Çığırı : Akarsuyun doğup bittiği yer arasındaki bölgedir.
Ø   Alacakaranlık: Gün bitimi ile gecenin başlangıcı arasındaki zaman.
Ø  Alçak Enlem : Orta kuşak ile ekvator arasındaki enlemlerdir.
Ø  Alize: 30° enlemlerinden Ekvatora doğru esen sürekli rüzgarlar.
Ø  Alüvyon : Akarsuların taşıdığı kum, taş gibi malzemelerdir.
Ø  Antiklinal : Sıkışma sonucu oluşan kıvrımlı yapının üstte kalan bölümüdür.
Ø  Antropojen Bozkır : İnsan tarafından orman örtüsünün tahrip edilmesi sonucu oluşan bozkır.
Ø  Antropojeomoloji : İnsanın doğal hayata yaptığı tahribatlara denir.
Ø  Artçı Deprem : Büyük şiddetteki deprem sonra oluşan küçük sarsıntılar.
Ø  Aşınım :  Rüzgar ya da sel ile verimli topraklarının başka bir yere taşınmasına denir.
Ø  Aşınım Platformu : Dalga aşındırması ile kıyılarının önünde meydana gelen düzlüktür.
Ø  Aşırı Otlatma : Bir otlağın ot veriminin üzerinde hayvan otlatma.
Ø  Atlantik Kıyı : Dağların denize dik uzandığı yerlerdeki girintili çıkıntılı kıyılardır.
Ø  Atlas : Coğrafi özelliklerin bulunduğu kitaplardır.
Ø  Atmosfer : Havaküre.
Ø  Ay : Dünyanın uydusu olan gök cismi
-B-
Ø  Bağıl Nem: Hava kütlesinde bulunun nemin yüzdelik oranıdır.
Ø  Bakı: Güneşe dönük olma, güneşe bakma durumu.
Ø  Bankiz : Kutup çevresindeki denizlerde, suyun donması ile oluşan buz kütleleridir.
Ø  Banliyö: Büyük bir şehrin çevresindeki yerleşim alanları.
Ø  Baraj Gölü:Bir akarsu yatağında kurulan barajların gerisinde biriken suların oluşturduğu suni göldür.
Ø  Baraj: Suyu toplamak, gücünden yararlanmak amacıyla akarsu üzerinde yapılır. 
Ø  Barkan: Hilal biçimindeki kum birikintisi.
Ø  Barograf : Basıncı sürekli kaydeden ve yazıcı ucu bulunan bir tür madeni barometredir
Ø  Bazalt : Koyu gri ve siyah renklerde olan dış püskürük bir taştır.
Ø  Biyosfer: Canlı kürenin diğer adıdır.
Ø  Boğaz: Denizleri birbirine bağlayan dar su geçitleridir.
Ø  Botanik: Bitkileri inceleyen bilimdir.
Ø  Boylam: Kutuplar arası uzanan ekvatoru dik kesen hayali çizgilerdir.
Ø  Boyun: Buralara bel ya da geçit de denir.
Ø  Bozkır:  Yarı kurak bölgelerde ilkbahar yağışlarıyla yeşillenen otsu bitkilerden ve bazı kurakçıl çalılardan oluşan bitki topluluğudur.
Ø  Bölge: Çeşitli nedenlerle ayrılmış alanlardır.
Ø  Buharlaşma : Atmosferdeki nemin kaynağı yeryüzündeki su kütleleridir.
Ø  Buzul Gölü: Buzullaşma döneminde buzulların aşındırmasıyla oluşan çanaklardaki göldür.
Ø  Buzul: Güneşin eğik açıyla geldiği ve genellikle kutuplara yakın olan bölgelerde rastlanılan donmuş su kütleleridir.Bakı: Bir dağ yamacının baktığı yön.
-C-
Ø  Cephe: Farklı özellikteki iki hava kütlesinin karşılaşması ile oluşan hat. Cepheler hareketli olup, bir yerin sıcaklık ve yağış durumunu doğrudan etkiler. Bir cephede soğuk havanın yerini sıcak hava alırsa buna sıcak cephe, sıcak havanın yerini soğuk hava işgal ederse buna da soğuk cephe denir. 
Ø  Cıvalı Barometre : Üstü açık bir kaba daldırılmış, yukarı ucu kapalı bir cam borudur. Hava basıncı, boruyu dolduran cıva sütununu dengede tutar. Hava basıncı azalıp çoğaldıkça cıva sütunu da alçalıp yükselir. Cıvalı barometre camdan yapıldığı ve hep düz durması gerektiği için her zaman kullanımı kolay değildir. 
Ø  Coğrafi Bölge: İklim farklılığıyla ayrılmış alanlardır.
Ø  Coğrafi Bölüm : Bir coğrafi bölge içinde doğal koşullar, sosyal ve ekonomik özellikler bakımından farklılık gösteren küçük birimler
Ø  Coğrafi Konum : Yeryüzündeki herhangi bir alanın bulunduğu yere, o alanın coğrafi konumu denir.
Ø  Coğrafya:  Yeryüzünü inceleyen bilim dalıdır
Ø  Conolis Kuvveti:  Dünyanın dönmesi sonucu, rüzgarları Kuzey Yarım Küre'de sağa, Güney Yarım Küre'de sola saptıran güç. 
Ø  Cosmoz: Kainat,evrendir.
-ç-
Ø  Çakıltaşı (Konglomera) : Genelde yuvarlak akarsu çakıllarının doğal bir çimento maddesi yardımıyla yapışması sonucu oluşur.
Ø  Çakmaktaşı (Silex) : Denizlerde eriyik halde bulunan silisyum dioksitin (SİO2) çökelmesi ile oluşan taştır. Kahverengi, gri, beyaz, siyah renkleri bulunur. Çok sert olması ve düzgün yüzeyler halinde kırılması nedeniyle ilkel insanlar tarafından alet yapımında kullanılmıştır. 
Ø  Çay: Irmaktan küçük,dereden büyük olan akarsu
Ø  Çayır: Yüksek dağlar üzerinde sürekli yeşil kalan bitki topluluğu.
Ø  Çekirdek : Dünya'nın yoğunluk ve ağırlık bakımından en ağır elementlerin bulunduğu bölümüdür. Dünya’nın en iç bölümünü oluşturan çekirdeğin, 5120-2890 km’ler arasındaki kısmına dış çekirdek, 6371-5150 km’ler arasındaki kısmına iç çekirdek denir. İç çekirdekte bulunan demir-nikel karışımı çok yüksek basınç ve sıcaklık etkisiyle kristal haldedir. Dış çekirdekte ise bu karışım ergimiş haldedir.
Ø  Çeltik: Pirinç yetiştirilen sulak tarla
Ø  Çevre kirliliği:Çevremizde bulunan hava, su, toprak, bitki örtüsü gibi doğal ortamların insanlar tarafından; duman, zehirli gaz, çöp, plastik, deterjan, tarım ilacı, kanalizasyon ve sanayi atıklarıyla kirletilmesi. Böylece hava kirliliği, su kirliliği ve toprak kirliliği gibi sorunlar ortaya çıkar. Ayrıca gürültü (ses kirliliği) de bir çevre kirliliğidir.
Ø  Çevre sorunu: Çevre kirlenmesi ve bu kirlenmeler sonucu ortaya çıkan (ozon tabakasının incelenerek delinmesi, toprak erozyonu, sel gibi) çeşitli sorunlar. 
Ø  Çevre: Içinde yaşanılan ortam. Canlı ve cansız vıarlıklardan oluşur. Insanlar tarafından bozulmadlğı zaman doğal bir denge halindedir ve kende kendini yeniler
Ø  Çığ: Aşırı kar yağışının olduğu bölgede herhangi bir ses veya sarsıntı nedeniyle kar kütlesinin eyim yönüne doğru harekete geçmesidir,
Ø  Çiy : Havanın açık ve durgun olduğu gecelerde, havadaki su buharının soğuk cisimler üzerinde su damlacıkları biçiminde yoğunlaşmasıdır. İlkbahar ve yaz aylarında görülür. 
Ø  Çizgi (grafik) Ölçek : Haritalardaki küçültme oranını çizgi grafiği üzerinde gösteren ölçek türüdür. Kesir ölçeğe göre düzenlenir ve santimetre (cm)'nin üstündeki tüm uzunluk birimleri kullanılır.
Ø   Çizgisel Hız : Dairesel hareket yapan Yerküre üzerindeki bir noktanın birim zamanda eksen üzerindeki yer değiştirme hızıdır. Çizgisel hız, dünyanın küreselliği nedeniyle Ekvator'da en fazladır, kutuplara doğru azalır. 
Ø  Çökme Dolini : Yeraltında bulunan mağara sistemlerinin tavanlarının incelerek çökmesi ile oluşan karstik şekillerdir. Çökme dolinleri, derinliklerinin fazla oluşu, yamaçlarının eğimli oluşu ve tabanlarındaki iri bloklar halinde maddeler bulunması nedeniyle erime dolinlerinden kolayca ayırtedilirler. 
-D-
Ø  Dağ çayırı:Yüksek dağlarda orman sınırıın üzerindeki yüksekliklerde görülen çayırlar. Dağ çayırları çoğunlukla kurakçıl bir yapıya sahiptir. 
Dağ sporu: Yüksek ve sarp dağlarda gezmek, buraları görmek, tanımak ve araştırmalar yapmak için yapılan tırmanma işi. Dağcılık hem bir spor hem de bir bilimsel araştırma şeklidir.
Ø  Dalgalar : Dalgalar, deniz ve göllerdeki kuzey sularının periyodik salınımlarıdır. Dalga oluşumunun temel nedeni rüzgarlardır. Deniz yüzeyini yalayarak esen rüzgarlar, sürtünme nedeniyle durgun sulara hareket kazandırır. Deniz yüzeyi pürüzlenir ve sürekli biçim değiştirir. Deniz yüzeyinin salınım hareketine dalgalanma deniz yüzeyinde beliren pürüze dalga denir. Rüzgarlar dışında depremler, volkanik hareketler ve deniz altında çökmelerde dalgaları oluşturur. Bu tür dalgalara tsunami denir.
Ø   Dam : Köy ailelerinin geçici bir süre için yararlandıkları yerleşme biçimidir. Bölge köy yerleşmelerinde bir kısım aileler, birkaç aylık süre için köylerinden ayrılarak, kendi bahçe, tarla ve otlaklarındaki damlarda oturduktan sonra, tekrar köylerine dönerler. 
Ø  Davar: Koyun ve keçinin ortak adı.
Ø  Debi : Akarsu Akımıdır.
Ø  Delta: Suların ağız kesiminde biriktirdiği alüvyondan oluşan ovadır.
Ø  Demografi: Nüfus coğrafyasıdır.
Ø  Deniz : Okyanusların kıta içlerine doğru uzanan kollarına denir.
Ø  Deprem: Levha hareketleri ve çeşitli olaylar nedeniyle oluşan kısa süreli sarsıntılardır.
Ø  Dış kuvvetler: Kaynağını güneşten alan yeryüzünü şekillendiren kuvvettir.
Ø  Doğal afet: Kaynağını yerden veya atmosferden alan, can ve mal kaybına yol açan olaylardır.
Ø  Doğal kaynak: İnsan etkisi olmadan kendiliğinden oluşan kaynaklardır.
Ø  Drenaj: Suyun bulunduğu yataktan sızarak uzaklaşmasıdır.
Ø  Durağan su: Stabil hareket ve dalgalanmanın olmadığı sudur.
Ø  Düden : Kalkerli arazide erime ile oluşan daire biçimli kapalı çukurluklara düden denir.
Ø  Dünya : Güneş Sistemi'nin 9 gezegeninden biridir ve Güneş'e olan uzaklığı bakımından 3. Sırada bulunur.
-E-
Ø  Ekliptik: Dünya'nın yörüngesinden geçtiği varsayılan düzleme Ekliptik veya Yörünge Düzlemi denir. 
Ø  Ekonomi:  Sınırsız insan ihtiyaçlarının sınırlı olanaklarla karşılamaya çalışan bilim dalıdır.
Ø  Eksosfer (Jeokronyum) : Atmosferin en üst tabakasıdır.  
Ø  Ekvator iklimi: Ekvator ve çevresinde görülen iklim. Bu iklim tipinde sıcaklık yüksektir ve yıl boyunca pek az değişir. Her mevsimde bol yağış düşer. 
Ø  Ekvator: Dünyamızı Kuzey ve Güney Yarım Küreleri'ine ayıran en uzun paralel dairesi.
Ø  Engebelik:Yerkabuğu üzerindeki dağlar, tepeler, çukurlar, vadiler, platolar gibi yüzey şekillerinin tümünü ifade eden terim.
Ø   Enlem:Dünya üzerindeki herhangi bir noktayla Ekvator arasındaki meridyen yayının açı cinsinden değeri. Ekvator'dan uzaklaştıkça bu açı büyür; kutup noktasında tam 90° olur. 
Ø  Epirojenez : Karaların toptan alçalması ya da yükselmesi olayına epirojenez denir.
Ø  Erg: Kum çölüdür.
Ø   Erozyon : Toprak örtüsünün, akarsuların, rüzgarların ve buzulların etkisiyle süpürülmesine erozyon denir. 
Ø  Aralık: İzohips Aralığı. 
Ø  derinlik eğrisi: İzohips Eğrisi. 
Ø  Eşik: Karalar üzerinde veya deniz diplerinde birbirine komşu iki çukur alanı birbirinden ayıran tümsek biçimindeki kabartılar.
Ø  Eşyükselti eğrisi: Yer yüzünde aynı yükseltilerden geçtiği var sayılan çizgiler.
Ø  Etezien : Balkan Yarımadası’ndan Kuzey Ege kıyılarına doğru esen soğuk rüzgarlardır.
Ø  Evren: Güneşin çekim alanında bulunan sayısız gezegendir,kainat
Ø  Evrim: Zamanla oluşan her türlü değişim ve dönüşümdür.
-F-
Ø  Falez (Yalıyar) : Dalgalar aşındırma yaparken önce çarptıkları kıyı boyunca bir çentik açar. Buna dalga oyuğu denir. Dalga oyukları derinleştikçe üzerindeki kütleler kopar ve düşer. Böylece kıyı boyunca diklikler oluşur. Bu dikliklere falez ya da yalıyar adı verilir.
Ø  Fauna: Coğrafı bir alanda veya belli bir yaşama çevresinde bulunan hayvan türlerinin tümüne denir.
Ø  Fay açısı : Dikey düzlem ile fay düzlemin yaptığı açıya fay açısı denir. 
Ø  Fay aynası : Fay oluşumu sırasında yükselen ve alçalan blok arasındaki yüzey kayma ve sürtünme nedeniyle çizilir., cilalanır. Parlak görünen bu yüzeye fay aynası denir 
Ø  Fay: Levhaların hareketleri sonucunda oluşan çatlaklardır.
Ø  Fiziki coğrafya: Doğal çoğrafya olarak bilinir.
Ø  Fiziksel: Doğanın etkisiyle olan mekanik oluşumlardır.
Ø  Flüvial: Akarsu demektir.
Ø  Fosil : Jeolojik devirler boyunca yaşamış canlıların taşlamış kalıntılarına fosil denir. 
Ø  Fön rüzgarı. Özellikle, kuru bir hava kütlesinin bir dağım yamacı veya üst kısmında alçalması ile havanın çevreden sıcaklı kalış verişi olmaksızın ısınmasıdır.
-G-
Ø  Galeri Ormanları : Savanlardaki, küçük akarsu boylarında görülen, çoğunlukla 50-100 m genişliğinde, bir akarsu ağı biçiminde uzanan ve sürekli yeşil kalabilen nemli ormanlardır. 
Ø  Gayzer : Volkanik yörelerde yeraltındaki sıcak suyun belirli aralıklarla fışkırması ile oluşan kaynaklardır
Ø  Geçit: Dağlık yerlerde kışın da geçişe müsait vadi veya boğaz biçimindeki kesimlerdir.
Ø  Gel-git: Ayın çekim kuvvetiyle sularda oluşan dalgalanmalardır.
Ø  Gezegen: Güneş'in etrafında dolaşan gök cismi. Dünyamız 9 gezegenden biridir. 
Ø  Gideğen:Bir gölün fazla suların dışarıya boşaltan akarsu. Göl ayağı. 
Ø  Gnays : Granitin yüksek sıcaklık ve basınç altında değişime uğraması yani metamorfize olması sonucu oluşur. 
Ø  Gök cisimleri: Uzayda bulunan irili ufaklı uzay taşlarıdır.
Ø  Göl: İrili,ufaklı durgun sulara denir.
Ø  Gölet: akarsuyun önüne bir setle kapatılıp su biriktirmesine denir
Ø  Graben:İki yanındaki faylar boyunca çökmüş yer kabuğu parçası. Çöküntü hendeği. 
Ø  Grafik Ölçek: Çizgi ölçek. 
Ø  Granit : İç püskürük bir taştır. Kuvars, mika ve feldspat mineralleri içerir. Taneli olması nedeniyle mineralleri kolayca görülür. Çatlağı çok olan granit kolayca dağılır, oluşan kuma arena denir. 
Ø  Grizu:Kömür ocaklarında ortaya çıkan ve kolayca tutuşarak patlayabilen gaz. 
Ø  Günberi (Perihel) : Dünya'nın, Güneş'e en çok yaklaşıp, yörüngede en hızlı döndüğü gündür. Dünya Günberi konumuna 3 Ocak'ta gelir. 
Ø  Gündönümü: Güneş ışınlarının Kuzey ve Ganey Yarım Kürelerde yeryüzüne en dik geldiği zamanlardır.
Ø  Günöte (Aphel) : Dünya'nın, Güneş'ten en çok uzaklaştığı, yörüngede en yavaş döndüğü gündür. Dünya Günöte konumuna 4 Temmuz'da gelir.
-H-
Ø Harita anahtarı: Haritada kullanılan özel işaretlerin ne anlama geldiğini anlatır.
Ø Harita ölçeği: Harita üzerinde belli iki nokta arasındaki uzunluğun, yeryüzündeki aynı noktalar arasındaki uzunluğa oranıdır.
Ø  Harita: Belli bir ölçekle küçültürmüş yeryüzü şekillerinin bir düzleme aktarılmasına denir.
Ø  Heyelan: Farklı iki katmandan oluşan yapılardan birisinin eğim yönüne doğru harekete geçmesidir.
Ø  Hidrosfer: Su küredir.
Ø  Horst: Kırılan kesimin yüksekte kalan kısmıdır.
-I-
Ø  Irmak : Çayların birleşmesiyle oluşan akarsulara ırmak denir.
Ø  Işıma : Yeryüzü kazandığı enerjinin bir bölümünü atmosfere geri verir. Buna yer ışıması denir. Güneş ışınlarının yeryüzüne ulaşamadığı saatlerde (gece) ve güneş ışınlarının yere değme açılarının küçüldüğü aylarda yer ışıması artar. Ayrıca, zeminin yapısı da yer ışıması üzerinde etkilidir
-İ-
Ø  İç Deniz : Okyanuslara boğazlar aracılığıyla bağlanan kara içlerine sokulmuş denizlere denir.
Ø  İklim: Geniş bir alanda uzun zaman etkili olan hava olaylarının tamamına denir.
Ø  İndirgenmiş Sıcaklık : Yeryüzünde sıcaklığın enleme bağlı dağılışını gösteren haritalar çizilirken yükseltinin sıcaklık üzerindeki etkisini ortadan kaldırmak için indirgenmiş sıcaklık değerleri kullanılır. 
Ø  İntrusif: Derinlik anlamına gelir.
Ø  İyonosfer : Mor ötesi (ultraviyole) ışınlarının, molekülleri parçalayarak iyonlar haline getirdiği atmosfer katmanıdır.
Ø  İzobath eğrisi: İzohips Eğrisi
Ø  İzohips Aralığı ( Aralık) : İzohipsler haritaların ölçeğine uygun olarak belirlenen yükselti aralıkları ile çizilir. Bu aralığa izohips aralığı ya da eş aralık denir.
Ø  İzohips Eğrisi : Deniz seviyesinden aynı yükseklikteki noktaları birleştiren eğriye eş yükselti (izohips) eğrisi, aynı derinlikteki noktaları birleştiren eğriye eş derinlik (izobath) eğrisi denir.
-J-
Ø  Jemorfoloji: Yeryüzü şeklinim ilmidir.
Ø  Jeo: Yer anlamına gelir.
Ø  Jeofizik: Yer yuvarlağını bir bütün olarak fiziksel yöntemlerle inceleyen bilime denir.
Ø  Jeoloji: Yer bilimi anlamına gelir.
Ø  Jeolojik zamanlar : Yerkürenin, oluşmaya başladığı andan bu güne kadar geçirdiği devrelere Jeolojik zaman denir. Dünya’mızın 5-6 milyar yıl yaşında olduğu tahmin edilmektedir. 
Ø  Jeomorfoloji Haritaları : Bir bölgedeki şekillenme süreci yani iç ve dış güçlerin etkisiyle oluşan yer şekilleri hakkında bilgi veren haritalardır. Bu haritalarda faylar, yamaçlar, vadi türleri, birikinti konileri, sekiler, ovalar ve daha bir çok yer şekli taranarak gösterilir. Yer şekillerinin kolay ayırt edilmesi amacıyla bu haritalar renklendirilir.
Ø  Jeosenklinal : Akarsular, rüzgarlar ve buzullar, aşındırıp, taşıdıkları maddeleri deniz ya da okyanus tabanlarında biriktirirler. Tortullanmanın görüldüğü bu geniş alanlara jeosenklinal denir.
Ø  Jeoterm Basamağı : Yeryüzünden yerin derinliklerine inildikçe 33 m’de bir sıcaklık 1 °C artar. Buna jeoterm basamağı denir.
Ø  Jips (Alçıtaşı) : Beyaz renkli, tırnakla çizilebilen kimyasal tortul bir taştır. Alçıtaşı olarak da isimlendirilir.
-K-
Ø  Kaos: Düzensizlik anlamına gelir.
Ø  Kapalı Havza : Sularını denize ulaştıramayan havzalara kapalı havza denir.
Ø  Karaların Ortalama Yüksekliği : Karaların ortalama yüksekliği 1000 m dir. Dünya’nın en yüksek yeri deniz seviyesinden 8840 m yükseklikteki Everest Tepesi’dir.
Ø  Karayel : Türkiye’ye kuzeybatıdan esen soğuk rüzgarlardır. Kışın kar yağışlarına, yazın sağanak yağışlara neden olur.
Ø  Karstik Göller : Eriyebilen kayaçların bulunduğu yerlerde oluşan göllerdir.
Ø  Kartografya: Harita bilimidir.
Ø  Kasırga : Rüzgarın en şiddetli olanıdır.
Ø  Kaynak : Yeraltı sularının kendiliğinden yeryüzüne çıktığı yere kaynak denir. Türkiye’de kaynaklara pınar, eşme, bulak ve göze gibi adlar da verilir.
Ø  Kentsel yerleşme: Toplu olup çok nufuslu yerleşim tipidir.
Ø  Kırılma: Levhaların basınç sonucunda sert yapıların kırılmasına denir.
Ø  Kırsal yerleşme: Dağınık olup az nufuslu yerleşim tipidir.
Ø  Kıvrılma: Levhaların basıncı sonucu esnek yapıların kıvrılmasıdır.
Ø  Kimyasal ayrışma: Nem farklılığı nedeniyle oluşan ayrılma türüdür.
Ø  Klimatoloji: İklim bilimidir.
Ø  Korrazyon: Aşındırmaya denir.
Ø  Köy: Toplu veya dağınık olan ve nufusu iki binden az olan yerleşim tipidir.
Ø  Küresellik: Globalleşen dünyanın herhangi bir yerinde oluşan etkinin oradan uzak yerleri de etkileme gücüne denir.
-L-
Ø  Lapya : Kalkerli yamaçlarda yağmur ve kar sularının yüzeyi eriterek açtıkları küçük oluklardır. Oluşan çukurluklar keskin sırtlarda yan yana sıralandığından yüzey pürüzlüdür. Büyüklükleri birkaç cm ile birkaç metre arasında değişir
Ø  Lav : Volkanlardan çıkarak yeryüzüne kadar ulaşan eriyik haldeki malzemeye lav denir.
Ø  Lejant : Bakınız : Harita Anahtarı.
Ø  Litosfer: Taş küredir.
-M-
Ø  Magmatik: Katılaşımdır.
Ø  Mağara : Kalkerli arazilerde çatlaklar boyunca yeraltına sızan suların oluşturduğu büyük boşluklara mağara denir. Damlataş, Narlıkuyu, Düden, İnsuyu, Kızılin mağaraları en ünlüleridir.
Ø  Mağma : Yer kabuğunun altında bulunan sıcak ve sıvı katmana mağma denir.
Ø  Maki : Her mevsim yeşil kalan kısa boylu çalı ve ağaçlardan oluşan bitki örtüsüdür.
Ø  Manto: Yerkabuğu ve çekirdek arasında kalan en kalın katman olup jölemsi bir yapıdadır.
Ø  Masif: Eski zamanlarda oluşmuş ve sertleşip deprem açısında en güvenli yerlere denir.
Ø  Menderes: akarsuyun düzlük bir alanda s harfi şeklinde akmasıdır.
Ø  Mermer : Kalkerin yüksek sıcaklık ve basınç altında değişime uğraması, yani metamorfize olması sonucu oluşur.
Ø  Meteor: uzayda yanıp kaybolabilengöktaşlarıdır.
Ø  Metoloji: Hava olaylarını inceleyip ve tahminde bulunan bilim dalıdır.
Ø  Metomorfik: Yüksek sıcaklık ve basınç altında oluşan değişimdir aynı zamanda başkalaşım da denir.
Ø  Mezozoik Zaman : Bakınız : İkinci Zaman.
Ø  Mezra : bazı ailelerin tarım alanlarının az olması, kan davaları gibi nedenlerle bulundukları sürekli yerleşmelerden ayrılıp daha uzak bir yere yerleşmesiyle oluşmuş yerleşmelerdir. 
Ø  Molekül: Çok küçük zerreciklerdir.
Ø  Moren: Buzul taşınma şeklidir.
-N-
Ø  Narenciye : Bakınız : Turunçgiller.
Ø  Nebula Teorisi : Bakınız : Kant-Laplace teorisi.
Ø  Nefometre : Bulutluluk gökyüzünü kaplayan bulutların miktarı 10 ya da 8 eşit parçaya bölünmüş ve nefometre adı verilen bir araç ile ölçülür..
Ø  Nehir : Büyük ırmaklara nehir denir.
Ø  Nek: Tıkaç. Volkan bacasının ağzını tıkayan lavın, volkan konisinin aşınması ile ortaya çıkan sütun şeklindeki görünümüdür.
Ø  Nem : Yeryüzündeki su kütlelerinden buharlaşan su, atmosferin nemlenmesine yol açar. Atmosferdeki su buharına hava nemliliği de denir. Önemli bir sıcaklık etmeni olan atmosferdeki su buharının miktarı, yere ve zamana göre değişir.
Ø  Neozoik Zaman : Bakınız : Üçüncü Zaman.
Ø  Neozoik Zaman : Bakınız : Üçüncü Zaman.
Ø  Nimbüs bulutları: Yağmur bulutlarıdır. Yoğunluğu fazla olduğundan koyu renkli görülürler. Halk arasında bu bulutlara kara bulutlar denir.
Ø  Normal Hava Basıncı : 45° enlemlerinde, deniz seviyesinde ve 15°C sıcaklıkta ölçülen basınca normal hava basıncı denir.
Ø  Normal Hava Basıncı : 45° enlemlerinde, deniz seviyesinde ve 15°C sıcaklıkta ölçülen basınca normal hava basıncı denir.
Ø  Nüfus :Sınırları belli bir alanda yaşayan insan sayısına nüfus denir.
Ø  Nüfus Artış Hızı : Bir yıl içinde, doğum ve ölüm sayısına bağlı nüfus artışına doğal nüfus artış hızı ya da doğurganlık hızı denir.
Ø  Nüfus Haritaları : Dünya'nın bütününde ya da bir bölümündeki nüfusun dağılışı ve özellikleri hakkında bilgi veren haritalardır. Bu haritalarda nüfus dağılışı noktalama ile gösterilir. Nüfus yoğunluğu haritaları ise renklendirilir.
Ø  Nüfus Yoğunluğu : Belli bir alanda yaşayan nüfusun, o alana oranıdır. Ülkenin genişliği ve toplam nüfus hakkında bilgi verir. Kişi/km2 olarak gösterilir.
-O-
Ø  Oba : Daha çok göçebe hayvancılık yapan toplulukların geçici olarak yerleşip, çadır kurdukları yerleşmelerdir.
Ø  Obruk : Baca veya kuyu şeklinde, keskin köşeli, derin çukurluklara obruk denir. Derinliği 250-300 m’yi bulabilen obrukların bazılarının tabanında göl bulunur. Türkiye’de İç Anadolu’nun güneyinde ve Toroslar’da yaygın olarak obruklar görülür. İçel’deki Cennet-Cehennem mağaraları ve Konya’daki Kızören obruğu ülkemizdeki en güzel örneklerdir.
Ø  Obsidyen (Volkan Camı) : Siyah, kahverengi, yeşil renkli ve parlak dış püskürük bir taştır. Magmanın yer yüzüne çıktığında aniden soğuması ile oluşur. Bu nedenle camsı görünüme sahiptir.
Ø  Okyanus : Kıtaları birbirinden ayıran geni su kütlelerine okyanus denir. Örnek : Atlas Okyanusu, Büyük Okyanus (Pasifik Okyanusu), Hint Okyanusu
Ø  Orman : Büyüklü küçüklü çeşitli özellikteki ağaçların oluşturduğu bitki örtüsüdür
Ø  Ormanaltı Florası : Orman örtüsü altında loş ortamda yetişen, çoğunlukla ot ve sarmaşık türlerinin oluşturduğu bitki topluluğudur.
Ø  Ormanaltı Florası : Orman örtüsü altında loş ortamda yetişen, çoğunlukla ot ve Orografik Yağışlar : Nemli hava kütlelerinin bir dağ yamacına çarparak yükselmesi sonucunda oluşan yağışlardır.
Ø  Orojenes: Dağ oluşum şeklidir.
Ø  Oros: Dağ denir.
Ø  Otlak : Büyük ve küçükbaş hayvancılığın yapıldığı yerlerde hayvanların otlatıldığı alanlara otlak denir.sarmaşık türlerinin oluşturduğu bitki topluluğudur.
Ø  Ova: Çevresine göre alçakta bulunup çeşitli yüksekliklerde bulunan sular tarafından az aşınmış geniş düzlükledir.
Ø  Ozonosfer: Mezosfer tabakasının alt katını oluşturur. Güneşten gelen morötesi (ultraviyole) ışınlar tarafından oksijen moleküllerinin O 3‘e dönüştürülmesiyle oluşur. Güneşten gelen zararlı ışınları tutar, soğumayı önler.
-Ö-
Ø  Ölçek : Gerçek ölçülerin kaç defa küçültüldüğünü gösteren küçültme oranına ölçek denir. 
Ø  Örtü buzulu : Çok geniş alanlara yayılan, kilometrelerce alan kaplayan buzul türüdür.
Ø  Örtü buzulu : Çok geniş alanlara yayılan, kilometrelerce alan kaplayan buzul türüdür.
Ø  Östatik hareketler Kara yüzeyindeki buzullaşmaya ve buzulların erimesine bağlı olarak deniz seviyesinde meydana gelen geniş ölçüde alçalma ve yükselmelerdir.
Ø  Özel Konum : Dünya üzerindeki bir yerin çevresine, denizlere, yer şekillerine, anayollara, geçitlere ve komşularına göre konumudur. Özel Konum; İklim koşullarını, Doğal bitki örtüsünü, Tarımsal etkinlikleri, Nüfus ve yerleşme biçimini, Ekonomik etkinlikleri, Ulaşım olanaklarını, Siyasal ve kültürel yapıyı etkiler.
Ø  Özel Konum : Dünya üzerindeki bir yerin çevresine, denizlere, yer şekillerine, anayollara, geçitlere ve komşularına göre konumudur.
Özel Konum; İklim koşullarını, Doğal bitki örtüsünü, Tarımsal etkinlikleri, Nüfus ve yerleşme biçimini, Ekonomik etkinlikleri, Ulaşım olanaklarını, Siyasal ve kültürel yapıyı etkiler.
-P-
Ø  Paleontoloji : Fosilleri inceleyen bilim dalına paleontoloji denir.
Ø  Paleozoik Zaman : Bakınız : Birinci Zaman.
Ø  Peneplen : Geniş arazi bölümlerinin, akarsu aşınım faaliyetlerinin son döneminde deniz seviyesine yakın hale indirilmesiyle oluşmuş, az engebeli şekle peneplen (yontukdüz) denir.
Ø  Peribacası : Özellikle volkan tüflerinin yaygın olarak bulunduğu vadi ve platoların yamaçlarında sel sularının aşındırması ile oluşan özel yeryüzü şekillerine peribacası denir. Bazı peribacalarının üzerinde şapkaya benzer, aşınmadan arta kalan sert volkanik taşlar bulunur. Bunlar volkanik faaliyet sırasında bölgeye yayılmış andezit ya da bazalt kütleridir. Peribacalarının en güzel örnekleri ülkemizde Nevşehir, Ürgüp ve Göreme çevresinde görülür.
Ø  Perihel : Bakınız : Günberi.
Ø  Plan : Bir yerin kuşbakışı görünümünün belli bir oranda küçültülerek düzleme aktarılmasıdır. Plan bir tür büyük ölçekli haritadır.
Ø  Plato : Akarsu vadileriyle derince yarılmış düz ve geniş düzlüklerdir.
Ø  Polye : Karstik yörelerdeki genişliği birkaç kilometre olan, uzunluğu 20-30 kilometreyi bulan, hatta geçebilen ova görünümlü büyük karstik çukurlara polye denir. Türkiye’de özellikle Toroslar’da polyeler yaygındır. Örneğin; Akdeniz Bölgesi’ndeki Ketsel, Elmalı ve Akseki ovası birer polyedir.
Ø  Poyraz : Türkiye’nin hemen her yerinde esen rüzgarlardır. Yaz poyrazı serinletici etki yapar. Kışın ise kuru soğuklara neden olur.
Ø  Projeksiyon : Dünya'nın küreselliği nedeniyle, haritalarda ortaya çıkan hataları en aza indirmek için çeşitli yöntemler kullanılır. Bunun için yerkürenin paralel ve meridyen ağının belirli kurallara göre düz bir kağıda geçirilmesi gerekir. Bu sisteme projeksiyon denir.
-R-
Ø  Reaksiyon: Değişmeye uğramadır.
Ø  Resif kıyıları: Mercan iskeletlerinin üst üste birikmesiyle oluşan kıyı tipidir. Ör:Mercan adaları kıyıları (Avustralya Kıtasının doğusunda).
Ø  Resif: Mercanların iskeletlerinin yığılması ile oluşan organogon tortul kütle.
Ø  Ria tipi kıyılar: Akarsu vadilerinin deniz suları altında kalmasıyla oluşan kıyı tipidir. Ör: İstanbul-Çanakkale Boğazları, Haliç ve G.Batı Anadolu Kıyılarıdır.
Ø  Rift: Yarık saha. Denizaltı sırtları boyunca kıta kütlelerinin ayrılması ile oluşan yarıklar ve kara üzerinde doğrultu atımlı faylar boyunca görülen yarıklar buna örnek oluşturur.
Ø  Ripple mark: Kum dalgacığı.
Ø  Rüzgar Erozyonu : Bitki örtüsünün olmadığı ya da cılız olduğu yerlerde toprağın rüzgarlarla yerinden kopartılarak taşınmasına rüzgar erozyonu denir.
Ø  Rüzgar mağarası: Rüzgarlar taşıdıkları kum taneciklerini en fazla 1-2 m. Yükseğe çıkarabildikleri için kayaların alt kısımlarında aşınma fazla, üst kısımlarında ise az olur. Sertlik düzeyleri farklı olan yatay duruşlu kayaların yumuşak kısmı, aşınma ile oyuklar oluşturur. Bu oyuklara rüzgar mağarası denir.
Ø  Rüzgar : Hava kütlelerinin yatay yöndeki hareketlerine rüzgar denir.
Ø  Rüzgar: Yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru oluşan hava hareketliliğidir.
Ø  Rüzgarın Frekansı (Esme Sıklığı) : Rüzgarın yıl içinde belirli bir yönden esme sıklığına rüzgar frekansı denir.
-S-
Ø  Samanyolu : Çok sayıda yıldızlardan ve Güneş’ten oluşan galaksiye Samanyolu denir.
Ø  Sanayi : Ham maddelerin işlenerek mamül madde haline getirilmesine sanayi denir.
Ø  Sarkıt-Dikit : Kalsiyum karbonatça zengin suların mağara tavanından sızarak içindeki kirecin tavanda birikmesi ile sarkıtlar, damlayarak tabanında birikmesi ile dikitler oluşur. Karstik alanlardaki mağaralarda görülen bu şekillerin en güzel örnekleri Damlataş Mağarası’nda bulunmaktadır.
Ø  Seki (Taraça) : Yatağına alüvyonlarını yaymış olan akarsuyun yeniden canlanarak yatağını kazması ve derinleştirmesi sonucunda oluşan basamaklardır. Taban seviyesinin alçalması nedeniyle, tabanlı bir vadide akan akarsuyun aşındırma gücü artar. Yatağını derine doğru kazan akarsu vadi tabanına gömülür. Eski vadi tabanlarının yüksekte kalması ile oluşan basamaklara seki ya da taraça denir.
Ø  Sel : Sağanak yağış ve hızlı kar erimeleri sonucu çok miktarda suyun akışa geçmesi ile meydana gelen duruma sel denir.
Ø  Sıcaklık : Sıcaklığın yüksek olduğu yerlerde havanın nem alma kapasitesi de yüksek olduğu için buharlaşma artar, düşük olduğu yerlerde ise buharlaşma azalır.
Ø  Sırt : İki akarsu vadisini birbirinden ayıran ve birbirine ters yönde eğimli yüzeyleri birleştiren yeryüzü şeklidir. Sırtların üzeri düz olabileceği gibi keskin de olabilir.
Ø  Sial: Karaların altında olup ve dağların olduğu bölgede kalınlaşan sert tabakadır.
Ø  Siltasyon: Erezyonun diğer adıdır.
Ø  Sima: Okyanusların altında bulunan tabakadır.
Ø  Sirk buzulu : Dağların tepesindeki ve yüksek yamaçlardaki küçük çanaklarda yeni oluşmaya başlayan buz türüdür.
Ø  Sismograf : Depremin süresi ve şiddetini ölçen alete sismograf denir.
Ø  Somotik. Irki demektir.
Ø  stabil: Durağan anlamına gelmektedir.
Ø  Step : Bakınız : Bozkır.
Ø  Stratosfer : Troposferin üstündeki atmosfer katmandır.
Ø  Sürekli Rüzgarlar : Genel Hava dolaşımına bağlı, sürekli basınç kuşakları arasında yıl boyunca yön değiştirmeden esen rüzgarlardır.
-Ş-
Ø  Şahit tepeler: Aşınıma karşı dayanıklılıkları farklı olan malzemelerin üst üste birikerek farklı tabakalar oluşturduğu bölgelerde görülürler. Gerek rüzgarın aşındırması, gerekse mekanik çözülme ile gevşemiş ve zayıflamış malzemelerin rüzgar tarafından koparılıp taşınması sonucunda oluşan yüksekliklerdir.
Ø  Şaryaj örtüsü: Bir kütle üzerine sürünerek gelmiş olan kütle. Nap ise bu örtünün aşınma sonucu kalan parçasıdır.
Ø  Şaryaj: Dağ oluşumu esnasında bir kütlenin diğer bir kütle üzerine abanarak sürünmesi.
Ø  Şelf :Kıta kenarı üzerinde ortalama olarak 200 m derinliğe kadar olan saha.
Ø  Şemosfer : Atmosferin stratosfer ile İyonosfer arasındaki katmanıdır.
Ø  Şemosfer : Atmosferin stratosfer ile İyonosfer arasındaki katmanıdır.
Ø  Şeytan masası: Rüzgarlar sürükledikleri veya savurdukları taneleri yüzeylere çarparak aşındırma yaparlar. Dikdörtgen yatay duruşlu tabakaların bulunduğu alanlarda rüzgar aşındırması ile oluşan kaya şekillerine mantarkaya adı verilir.
Ø  Şist: Basınç sonucu yapraklaşmış kaya.
Ø  Şot: Kurak veya çöl bölgelerinde çevreden gelen suların kapalı bir havzada birikmesi ve burada buharlaşması sonucu çeşitli tuzların birikmesi ile oluşan tuzlu bataklık.
-T-
Ø  Takke buzulu : Dağların bütün yamaçlarını kuşatan buzul türüdür.
Ø  Taraça : Bakınız : Seki.
Ø  Tarım : Toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla çeşitli ürünler elde etme işine tarım denir.
Ø  Taşkın: Akarsuların havzasının dışına çıkmasıdır.
Ø  Tebeşir : Derin deniz canlıları olan tek hücreli Globugerina (Globijerina)’ların birikimi sonucu oluşur. Saf, yumuşak, kolay dağılabilen bir kalkerdir. Gözenekli olduğu için suyu kolay geçirir.
Ø  Tektonik Göller : Yerkabuğunun tektonik hareketleri sırasında oluşan çanaklardaki göllerdir.
Ø  Tektonik hareketler: Baskı  veya basınç sonucunda oluşan hareketlenmelerdir.
Ø  Teori: Kuram demektir.
Ø  Tepe : Bir doruk noktası ve onu çevreleyen yamaçlardan oluşmaktadır.
Ø  Termik Basınç : Dünya'nın küreselliği nedeniyle ısınma ve soğumaya bağlı oluşan basınçlardır.
Ø  Termik Ekvator : Meridyenlerin en sıcak noktalarını birleştiren eğriye termik ekvator denir.
Ø  Ticaret : Para kazanmak için yapılan alım satım işlerine ticaret denir.
Ø  Tipik: Ayırıcı özelliktir.
Ø  Topografya: Relief demektir.
Ø  Traverten : Genellikle sıcak su kaynaklarının yakınında ve kalsiyum karbonatlı suların yayılarak aktığı alanlarda, kirecin çökelmesi ile oluşan basamaklardır. En güzel örnekleri Denizli-Pamukkale’dedir.
Ø  Traverten : Kalsiyum biokarbonatlı yer altı sularının mağara boşluklarında veya yeryüzüne çıktıkları yerlerde içlerindeki kalsiyum karbonatın çökelmesi sonucu oluşan kimyasal tortul bir taştır.
Ø  Troposfer : Atmosferin, yeryüzüne temas eden, alt bölümüdür.
Ø  Tundra : Düşük sıcaklığa ve kuraklığa uyum sağlamış olan kısa boylu çalılar, otlar ve yosunlardır. Bu bitki örtüsüne tundra adı verilir.
Ø  Turizm : İnsanların görme, tanıma, dinlenme, eğitim, spor, tedavi ve kutsal yerleri ziyaret etmek amacıyla yaptıkları gezilere turizm denir.turunçgil denir.
Ø  Turunçgiller (Narenciye) : Portakal, mandalina, greyfurt, turunç ve limon bitkilerine genel olarak
-U-
Ø  Uvala : Genişleyip, derinleşen dolinlerin birleşmesiyle oluşan, dolinlerden daha büyük çukurluklardır. 
Ø  Uydu: Gezegenlerin etrafında dönen gök cisimleridir.Bunlarda güneş ışığı yansıtarak görülürler.
Ø  Uzay: Sınırları belli olmayan büyük boşluktur.
-Ü-
Ø  Üçüncü Zaman (Neozoik) : Günümüzden yaklaşık 2 milyon yıl önce sona erdiği varsayılan jeolojik zamandır. Üçüncü zamanın yaklaşık 63 milyon yıl sürdüğü tahmin edilmektedir.
-V-
Ø  Vadi : Akarsuyun içinde aktığı, kaynaktan ağıza doğru sürekli inişi bulunan, uzun çukurluklardır.
Ø  Vadi buzulu : Sürekli beslenerek sirkten taşan ve vadi boyunca aşağı hareket eden buzul türüdür.
Ø  Vadi buzulu : Sürekli beslenerek sirkten taşan ve vadi boyunca aşağı hareket eden buzul türüdür.
Ø  Vadi kaynağı: Vadi tabanlarından çıkan kaynaklardır.
Ø  Vaha: Çöllerde akarsu kenarları, kaynaklar veya kuyular çevresindeki yeşillik (bağlık-bahçelik) alan.
Ø  Vejetasyon dönemi: Bitkilerin büyüme veya gelişme süresi.
Ø  Voklüz: Kalkerli arazilerde yer yüzüne çıkan kaynaklardır. En fazla Akdeniz Bölgesinde görülür. Ör: Düden suyu Bu kaynakların en önemli özelliği sularının bol miktarda kireç içermesidir.
Ø  Volkan Bacası : Mağmanın yeryüzüne ulaşıncaya kadar geçtiği yola volkan bacası denir.
Ø  Volkan Bacası : Mağmanın yeryüzüne ulaşıncaya kadar geçtiği yola volkan bacası denir.
Ø  Volkan Konisi : Lav, kül, volkan bombası gibi volkanik maddelerin üst üste yığılması ile oluşan koni biçimli yükseltiye volkan konisi, koni üzerinde oluşan çukurluğa krater denir.
Ø  Volkanik Göller : Volkanik patlamalar ile oluşan çanaklardaki göllerdir. Krater gölü, kaldera gölü ya da maar gölü gibi çeşitleri vardır.
Ø  Volkanik Tüf : Volkanlardan çıkan kül ve irili ufaklı parçaların üst üste yığılarak yapışması ile oluşan taşlara volkan tüfü denir.
Ø  Volkanizma : Yerin derinliklerinde bulunan magmanın patlama ve püskürme biçiminde yeryüzünün çıkmasına volkanizma denir.
-Y-
Ø  Yağış : Havadaki nemin doyma noktasını aşıp, su damlacıkları, buz kristalleri veya buz parçacıkları şeklinde yoğunlaşmasına yağış denir.
Ø  Yağış Rejimi: Yağışların bir yıl boyunca mevsimlere veya aylara göre dağılışı.
Ø  Yamaç : Yeryüzündeki eğimli yüzeylerdir. 
Ø  Yanardağ : Magmadan gelen ve yer kabuğundaki çatlaklardan püsküren lavların yığılması sonucunda o bölgede dağlar oluşur. Bunlara yanardağ ya da volkan adı verilir.
Ø  Yarma Vadi (Boğaz) : Akarsuyun, iki düzlük arasında bulunan sert kütleyi derinlemesine aşındırması sonucunda oluşur. Vadi yamaçları dik, tabanı dardır. Akarsuyun yukarı bölümlerinde görülür.
Ø  Yayla : Yaz aylarında hayvan otlatmak veya tarımsal faaliyette bulunmak amacıyla gidilen geçici yerleşmelerdir. Yaylalar dinlenmek amacıyla gidilen yazlık sayfiye yerleri de olabilir.
Ø  Yeraltı suları: Kayaların gözeneklerinde yerin altına sızmış sulara denir.
Ø  Yerel Saat : Bir noktada Güneş'in gökyüzündeki konumuna göre belirlenen saate yerel saat denir.
Ø  Yerkabuğu: Dünyanın yüzeyini oluşturan en ince tabaka olup serttir.
Ø  Yıldız : Türkiye’ye kuzeyden esen soğuk rüzgarlardır. Karadeniz kıyılarına yağış bırakırlar. Kar yağışına neden olurlar. Karayel ile karışık estiğinde kar fırtınaları görülür.
Ø  Yıldız : Güneş gibi, kendiliğinden ısı ve ışık veren gök cisimlerine yıldız adı verilir.
Ø  Yoğunlaşma : Atmosferdeki su buharının gaz halden sıvı ya da katı hale geçmesine yoğunlaşma denir. Yoğunlaşmanın temel nedeni sıcaklığın düşmesidir.
Ø  Yöre : Bölüm içerisinde farklı özelliklere sahip, bölümden daha küçük birimlerdir. Iğdır Yöresi, Göller Yöresi, Menteşe Yöresi gibi.
Ø  Yörünge Düzlemi: Ekliptik.
Ø  Yükseklik : Ağır bir gaz olan su buharı, yerçekiminin etkisiyle fazla yükselemez. Yoğunlaşma sonucu yağış tekrar yeryüzüne düşer. Yükseldikçe hava soğuyacağından havanın su buharı taşıma kapasitesi dolayısıyla buharlaşma azalır
-Z-
Ø  Zelzele: Diğer adıyla deprem olarak bilinir.
Ø  Zemheri: Karakış anlamına gelir.
Ø  Zirve: Bir şeyin en üst kısmı.
Ø  Zoocoğrafya: Hayvan coğrafyasıdır.